Đứa trai vừa chuyệntrò với vợ-suýt-cưới của thằng Hạng là thằng Nhược.
Nhược mười bảy tuổi, bé choắt, chăm, ngu có tiếng.
Trước, Nhược chuyên gánh nước thuê cho những giađình nghèo không tiền lắp nước máy hoặc thuê bơm nước, lại yếu sức và sinhhoạt tằntiện.
Laođộng của Nhược rẻ nhất trầnđời: khoản ngang hai điếu thuốc không-đầu-lọc cho một gánh bốn mươi lít nước từ bể xa trăm rưởi mét.
Thương hay quý, cũng không ai trả hơn. Kháchhàng của Nhược chẳng phải Thượngđế.
Nhược bỏ học, gánh nước thuê tự mười tuổi nên người không lớn được, trừ cái vai, một khoảng thịt rộng và phẳng cóthể gá một chiếc tivi loại nhỡ. Chân tay Nhược rắn hơn cái đòn-gánh.
Đươngnhiên, Nhược có một giađình túngbấn đông anhem cuối Xóm.
***
Mười lăm tuổi, Nhược xíchmích tay Bật dạy võ.
Bật là dân ngụcư, không rõ từ miền nào đến Xóm mở Lò võ giatruyền. Trẻcon theo rầmrập.
Bật vâmváp trắngtrẻo, nóinăng lịchthiệp, dùng đầu đập vỡ viên gạch, dân quanh Lò phục lắm.
Buổi nọ, Nhược cùng thằng em trai gánh thuê cạnh Lò võ của Bật. Thằng em nghịch để rớt cái móc-gánh xuống hố rác.
Nhược nổi điên, đánh em ngã lăn ra đường, lại bắt liếm cái móc sắt bẩn.
Mọi người can, Nhược không nghe, quyết hạnhục em.
Bật vỗ gáy Nhược bảo, thôi cháu, em lóngngóng, tha cho nó, đànông đạilượng.
Ai ngờ chữ Đạilượng làm Nhược tứctối, nó nghĩ Bật xỏ nó.
Nó bảo, ông lôi con ông mà Đạilượng, tôi dạy thằng này.
Bật nói, "Cậu, thế không ổn".
Nhược nói, "Mẹ thích tao đánh mày không?"
Cuộc chiến nổ. Khángiả rất đông. Có người muốn bênh Nhược, lại hãi Bật.
Nhược đấm. Bật vừa tránh vừa cười, hai ba phút tung đòn một lần bốp, huỵch, huỵch. Nhược cắm đầu bờ tường, thụt chân xuống cống, chống tay vào cứt gà.
Bật đánh khéo. Nhược không đổ máu, nó vừa tấncông vừa kêugào.
Một lúc, Bật đuối, trán đỏ lựng, mồhôi đầy má, áo ướt đầm. Nhược tỉnh như không, nhảy nguềnhngoàng, chưởngcước chả theo miếng nào, chửi rất dữ.
Thốtnhiên, Bật nghiến tay giáng một cú cực mạnh. Nhược văng xa, nằm bẹp mấy giây, xong ngóc cổ chửi tiếp.
Bật bảo, tao thua mày, nhóc ạ.
Và kéo họctrò vào Lò, sập cửa.
Nhược dậy, tìm thằng em đánh tiếp.
***
Sau vụ đánh nhau, Nhược thù Bật, kể xấu Bật khắp Xóm, nhưng dân Xóm biết chuyện, chỉ ậmừ.
Bật gọi trẻ quanh vùng tới Lò, dạy võ miễn tiền, nhưng lệnh chúng tẩychay Nhược, chúng nghe cả.
Những nhà thường thuê Nhược cũng gửi con học Bật. Bọn này tẩychay Nhược luôn.
Nhược hạ giá một gánh nước còn một điếu thuốc, vẫn không ai vời.
***
Nhược thu địabàn hoạtđộng về gần nhà.
Mười sáu tuổi, Nhược gây thêm vụ ầmĩ, quả này với hàngxóm.
Tộinghiệp Nhược. Như một kẻ hènmọn truyềnkiếp, bảnnăng nó là phảnkháng tấtcả những nhỏnhặt mà nó tưởng ngườiđời nhạo nó.
Hàngxóm có con mèo hoạn béo chơi trên nóc chuồngxí bị điện giật rơi nhào bấttỉnh.
Người trong nhà hét, "Mẹ thằng nào bắn vỡ đầu con Tu Tu rồi".
Nhược có thằng em thạo bắn súng caosu, liền độnglòng sửngcồ.
Lại nổ cuộc chiến, sau vài bài chửi của Nhược.
Nhà hàngxóm ngót chục tên trai to xác. Nhà Nhược hầuhết gái, mỗi Nhược nghênhchiến. Nó chả sợ. Mất gì phải sợ?
Và Nhược chẳng thua, dù không thoát khỏi trọngthương, băngbó cả tuần.
Xóm hãi Nhược. Nó dạt khu khác kiếm ăn.
***
Đầu năm, Nhược bảo mẹ, con xây nhà lấy vợ.
Chiềuchiều, Nhược gánh về xỉ than, vôi cục, các thứ vặtvãnh gom nhặt trong ngày cày mướn. Một tuần nó dành một buổi sàng cát, tôi vôi, đóng gạch. Nhiều tuần, nó sảnxuất được đống gạch lớn, mót được mấy tạ ximăng, hố cát vàng, bó tre tươi, và một cuộn giấy-dầu mới.
Nhược nói, "Đủ, nghỉ làm, xây nhà".
Xin mẹ góc vườn, Nhược tự đào móng, trộn vữa, và tự xây bằng một chiếc bay rỉ. Việc này nó có khiếu, tường xây vuôngvức.
Khi bốn bức tường cao quá vai, gạch hết. Nhược đổ vật ra nền nhà tươnglai.
Ôm cuộn giấy-dầu trong tay, nó khóc. Những cú đánh của Bật và lũ trai hàngxóm không ănnhằm cú đánh của sốphận. Nó đã thấy mình yếuớt xiết bao.
***
Nhược không nói chuyện xây nhà cưới vợ nữa. Cha mẹ anh chị em nó cũng thôi cười bốn bức tường không cửasổ, giờ mốc đen như trải đã vạn năm.
Bữa rồi, Nhược mơ một cơn mơ hồng rực. Nó liền mua xổsố và trúng một giải vừaphải. Nó quyếtđịnh làm ngay hai việc. Việc thứ hai, tìm Bật xin học võ. Người ấy xứng bậc Thày.
(Hải Phòng 1992)
............
Còn đây, con Zì kèn teo tán.
Hãy dọc Nước Mắt Đá 2 lượt, 3 lượt, ta sẽ thấy suyziễn của cả lịchsử Xứ Lừa nửa cuối thếkỷ XX.
Giadình thằng Nhược, như Xứ Lừa, túngquẫn và thấthọc, mần ngề hạdẳng laylắt qua ngày. Thânthể thằng Nhược còmcõi như chính bọn Lừa cha ông các cô.
Tay Bật dậy võ chính là bọn Khoaitây "Từ miền nào đến Xóm mở Lò võ.. vâmváp trắngtrẻo, nóinăng lịchthiệp". Bật vănminh và tửtế "Trẻcon theo rầmrập".
Vì hènmọn, thằng Nhược, tức Bắc Lừa, vì một sự việt ấtơ chẳngdáng, lôi thằng em, tức Nam Lừa, ra tỉn và bắt liếm cả móc sắt dòn-gánh haha.
Bật, tức Fáp hoặc Mẽo, như mọi tên người nhớn, tứcnhiên fải canthiệp.
Thế là Nhược gây chiến tỉn Bật, như Bắc Lừa gây hấn tỉn Fáp Mẽo, zù sức chỉ như ông nhái bén, vì ngĩ Bật xỏ mình.
Sức Nhược, xứ Bắc Lừa hènmọn, so thế déo nầu dược Khoaitây Fáp Mẽo. Nhược bị tỉn "cắm dầu bờ tường, thụt chân xuống cống, chống tay vầu cứt gà".
Bật, như mọi bọn Khoaitây zởhơi, vửa dánh vửa cố không dể Nhược dổ máu vì sợ mang tiếng hehe.
Trước một thằng còicọc túngbấn hènmọn như Bắc Lừa Nhược, mọi thứ kémcỏi "nhảy nguềnhngoàng, chưởngcước chả theo miếng nào, chửi rất zữ" zưng lại liềulĩnh hiếuchiến, lấy tỉn nhau mần niềm tựhào zuynhất, thì thằng Mẽo Bật chỉ có thua tới thua.
Trước khi xin thua, Mẽo Bật jáng cho Lừa Nhược fát quỵ mẹ luôn, dó là chiện mùa hè 1972..
Sau khi tên Mẽo Bật chịu thua và rút khỏi cuộc chiến (1973), tên Bắc Lừa Nhược tiếptục tìm thằng em (ie Nam Lừa) dể tỉn nữa, zù thằng em nầy chả có lỗi déo jì, mà lýzo tỉn em cũng dã qua mẹ rùi.
Thế mới Lừa. Déo tỉn người lạ thì tỉn mẹ thằng cùng jadình.
Chiến xong, Lừa Nhược luloa vucáo Mẽo Bật khắp nơi hòng nàivan ủnghộ của quốctế. Zưng Mẽo Bật nó vửa jầu vửa cao tay, nó bẩu bọn lìutìu tẩychay Lừa Nhược, cấmvận mẹ luôn "Bật gọi trẻ quanh vùng tới Lò, zạy võ miễn tiền, nhưng lệnh chúng tẩychay Nhược".
Lừa Nhược hậuchiến bếtắc hoàntoàn "hạ já một gánh nước còn một diếu thuốc, vưỡn không ai vời".
Chiện tỉn Mẽo Bật chưa nguôi, thì Lừa Nhược dã gây sự mới thằng Tầu Hàngxóm, "Như một kẻ hènmọn truyềnkiếp, bảnnăng nó là fảnkháng tấtcả zững nhỏnhặt mà nó tưởng ngườidời nhạo nó".
Lýzo cũng thật ấtơ, chỉ vì một ông mèo hoạn béo ngã từ nóc chuồng xí.
Lựclượng hai bên trong cuộc chiến lần nầy rõràng chênhlệch zữ, Tầu Hàngxóm "10 tên jai to xác", còn Lừa Nhược có mỗi mình.
Zưng Lừa Nhược nó déo sợ, bởi "Mất jì mà sợ" hehe. Lộ tẩy bảnchất một thằng khùng mạtrệp. Chả có déo jì dể mất, thì ngán déo jì dánh nhau?
Tấtnhiên trong cuộc tỉn thằng Tầu Hàngxóm, Nhược cũng déo thua, zù sứccùng lựckiệt "không thoát khỏi trọngthương, băngbó cả tuần".
Zưng Lừa Nhược vưỡn dầy quyếttâm, vì nó nghĩ nếu nó dã thắng mấy thằng to gộc, thì déo có việc jì nó không làm nủi hehe. Quốczân sóclọ dấy.
Và Lừa Nhược quyếtdịnh mần việc nhớn, "Xây nhà cưới vợ", tức xâyzựng CNXH hehe. Vãi mắm chưa.
Déo dược ai júp, Lừa Nhược cầnmẫn bòn mót từng tí "các thứ vặtvãnh gom nhặt trong ngày". Và dều làm một mình déo nhờvả ai "Một tuần zành một buổi sàng cát, tôi vôi, dóng gạch".
Rùi một ngày Lừa Nhược nghĩ chuẩnbị của nó dã chínmuồi. Nó bắtdầu xâycất Thiêndàng "Tự dào móng, trộn vữa, và tự xây bằng một chiếc bay rỉ".
Dến dây mới lộ thôngdiệp bấthủ của Nước Mắt Dá.
Lừa Nhược déo tính nủi nó cần bâunhiêu thứ (cụtỉ là sốlượng gạch) dể xây dủ quả nhà ướcmơ (ie Thiêndàng). Nó là thằng bầnnông, sure.
Và nó dầuhàng dầy daudớn "Ôm cuộn jấy-zầu trong tay, nó khóc. Những cú dánh của Bật và lũ trai hàngxóm không ănnhằm cú dánh của sốfận", khi quả Thiêndàng mới xây dến "quá vai".
Lúc ý, Lừa Nhược mới biết nó là jì trong cuộcdời nầy. "Nó dã thấy mình yếuớt xiết bao".
Kếtcục là tấtyếu lịchsử: Lừa Nhược give-up, "không nói chiện xây nhà cưới vợ nữa", còn Thiêndàng thì vĩnhviễn rời xa, tựa "bốn bức tường không cửasổ, jờ mốc den như trải dã vạn năm".
Diểm nhấn sau rốt của chiện khá open ending. Lừa Nhược jở nên cầuthị, di tìm thằng Mẽo Bật dể ôm cẳng nó. Hehe không ôm Mẽo thì ăn cứt ăn cứt.
Nên nhớ, chiện Zũng Hói biên 1992, trước khi Mẽo xóa cấmvận Lừa hơn 1 năm.
Nó thực là một tưtưởng vầu thời thởi.
Dấy, khi các cô dọc một bài văn Ámchỉ và ngẫm về nó zưới nhiều jácdộ, thì tưzuy các cô nó cứ tựzưng fình to fình to như gái zính puồi hehe.
Nếu dọc với nhãnquan thôngthường, thì các cô sẽ chỉ thấy một xãhội bếtắc, một cuộcsống không lốithoát của tầnglớp cùngdinh. Zù rất cốgắng zưng dến gánh nước kiếm ăn cũng bị cướp mất. Cố xây nhà thì cũng chỉ dược bốn bức tường không cửasổ.
